Understanding Urban Community amid Capitalism: A Case Study of the Crown Property Bureau�s Superblock

Abstract

บ่อยครั้งที่การพัฒนาเมืองโดยการลงทุนบนที่ดินได้นำมาสู่การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพของเมืองและสภาพแวดล้อมภายใต้วัฏจักรนี้ชุมชนเมืองมักเป็นหนึ่งในพื้นที่ซึ่งได้รับผลกระทบจากการพัฒนา อย่างไรก็ตาม การศึกษาเพื่อทำความเข้าใจชุมชนเมือง โดยเฉพาะชุมชนที่อยู่ในย่านใจกลางเมือง (Central Business District) นั้น มักถูกมองข้ามบ่อยครั้งเมื่อการลงทุนเพื่อการพัฒนาที่ดินมักถูกให้น้ำหนักมากกว่า บทความนี้ต้องการสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับชุมชนเมืองโดยศึกษาในกรณีศึกษาชุมชนบนที่ดินของสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ 6 ชุมชน โดยวัตถุประสงค์เพื่อต้องการสะท้อนภาพชุมชนเมืองที่มีความสัมพันธ์ภายในชุมชนที่หลากหลาย ภายใต้คุณสมบัติ 3 ลักษณะ ได้แก่ 1) ลักษณะทางกายภาพ2) ลักษณะทางสังคม-เศรษฐกิจของครัวเรือน และ 3) ความคาดหวังต่อการพัฒนา โดยผลลัพธ์จากการศึกษาพบคุณลักษณะที่สำคัญ คือ เมืองประกอบด้วยโครงสร้างทางสังคมเหลื่อมทับกันอยู่ 2 ลักษณะ ได้แก่ 1) ความสัมพันธ์ทางสังคมแบบชุมชนดั้งเดิมและชุมชนที่มีการปรับปรุง และ 2) ปัจจัยที่ส่งผลต่อความต้องการในการปรับปรุงทางกายภาพของชุมชนและที่อยู่อาศัย ผลการศึกษา พบว่า ความสัมพันธ์ระหว่างเงื่อนไขทางกายภาพและประโยชน์ทางเศรษฐกิจที่ผูกติดกันอย่างแนบแน่นในปัจจุบัน ทำให้การพัฒนาเปลี่ยนแปลงลักษณะทางกายภาพของชุมชนทำได้ยาก ในท้ายสุดงานวิจัยได้สะท้อนให้เห็นว่าความไม่เป็นเอกภาพและความสลับซับซ้อนในชุมชน และอาจส่งผลต่อความไม่ชอบธรรมของชุมชนในการยืนหยัดอาศัยในพื้นที่ โดยชุมชนจำต้องเร่งสร้างพื้นที่เจรจาต่อรองกับเจ้าของที่ดินโดยเร็วเพื่อประโยชน์ร่วมกัน